Relatonship Between Leptin Level and Nutritonal Status, Body Mass Index and Body Fat Ratio in Hemodialysis Patients

Leptin is a recently recognised hormone which is related to body weight, appetite and heat production and correlated with body fat mass. Leptin is produced by adipocytes and possibly catabolised partially by kidneys. In order to determine whether leptin level was affected in hemodialysis patients and leptin’s relation with nutrition, we planned a crossectional study. Forty six hemodialysis patients (28 male, 18 female, mean age 42.5 +/- 15.9) and 25 healthy volunteers (15 male, 10 female, mean age 32.8 +/- 12.5) were included in the study. Body height, weight and skinfold thickness of the four predetermined places of the body with Holtain skinfold caliper were measured in both groups. Serum leptin was measured by radioimmunoassay using commercially available kit (Linco Research, St Louis, Mo, USA). Predialysis serum BUN, albumin and cholesterol leves were measured. Body mass index (BMI) was significantly low for hemodialysis group (21.7 +/- 4.0 kg/m2) compared to control group (24.1 +/- 4.4, p:0.027), there is no significant difference between groups for fat ratio (FR) (21.0 +/- 6.49 % vs 21.7 +/- 9.8, p?0.05), fat mass index (FMI) (4.71 +/- 2.13 % vs 5.52 +/- 3.11, p?0.05), leptin (2.38 +/- 2.00 ng/ml vs 3.49 +/- 2.42, p?0.05) and leptin/fat mass index (L/FMI) (0.51 +/- 0.41 ng. m2/ml.kg vs 0.62 +/- 0.34, p?0.05) respectively. For both groups significant positive correlations were found between leptin and BMI, FR, FMI and L/FMI. No correlation was found between leptin and serum BUN, cholesterol and albumin values in hemodialysis group. In conclusion; serum leptin levels of hemodialysis patients was not different from healthy subjects and correlated positively with BMI and FR. Leptin was not correlated with serum BUN, albumin and cholesterol levels as the measure of nutrition. Further studies were needed in order to determine the role of leptin in the uremic anorexia and malnutrition and whether leptin is an uremic toxin or not.

Hemodiyaliz Hastalarında Serum Leptin Düzeyinin Beslenme Durumu, Vücut Kitle İndeksi ve Vücut Yağ Oranıyla İlişkisi

Leptin yakın zamanda tanımlanmış, vücut ağırlığı, iştah ve ısı üretimi ile ilgili bir hormondur, adipositler tarafından üretilir, vücut yağ kitlesi ile korelasyon gösterir ve katabolizmasında böbreğin rolü vardır. Hemodiyaliz hastalarında leptin düzeyinin nasıl etkilendiğini ve beslenme durumunu etkileyip etkilemediğini araştırmak amacıyla kesitsel bir çalışma planladık. Çalışmaya 46 hemodiyaliz hastası (28 erkek, 18 kadın, ortalama yaş 42.5 +/- 15.9) ve 25 sağlıklı gönüllü (15 erkek, 10 kadın, ortalama yaş: 32.8 +/- 12.5) alındı. Hastalarda ve kontrol grubunda boy ve kilo ölçümü, “Holtain skinfold caliper” ile dört bölgeden cilt altı yağ dokusu kalınlığı ölçümü, yapıldı ve “radioimmunoassay” ile serum leptin düzeyleri (Linco Research, St Louis, Mo, USA) saptandı. Hemodiyaliz hastalarında diyaliz öncesi serum albumin, kolesterol ve BUN değerlerine bakıldı. Vücut kitle indeksi (VKİ) hemodiyaliz grubunda (21.7 +/- 4.0 kg/m2) kontrol grubuna göre (24.1 +/- 4.4, p:0.027) anlamlı olarak düşüktü, yağ oranı (YO) (sırası ile % 21.0 +/- 6.49’ye karşı 21.7 +/- 9.8, p?0.05), yağ kitle indeksi (YKİ) (% 4.71 +/- 2.13’e karşı 5.52 +/- 3.11, p?0.05), leptin düzeyi (2.38 +/- 2.00 ng/ml’ye karşı 3.49 +/- 2.42, p?0.05) ve leptin/yağ kitle indeksi (L/YKİ) (0.51 +/- 0.41 ng/ml’ye karşı 0.62 +/- 0.34, p?0.05) açısından gruplar arasında anlamlı bir farklılık saptanmadı. Hemodiyaliz ve kontrol gruplarının her ikisinde de leptin düzeyi ile VKİ, YO, YKİ ve L/YKİ değerleri arasında pozitif anlamlı korelasyon saptandı. Ancak hemodiyaliz grubunda leptin ile serum BUN, kolesterol ve albumin değerleri arasında anlamlı bir korelasyon saptanmadı. Sonuç olarak serum leptin düzeyi hemodiyalize giren son dönem böbrek yetersizlikli hastalarda ve sağlıklı bireylerde farklılık göstermemekte, vücut kitle indeksi ve yağ oranı ile pozitif ve anlamlı korelasyon göstermektedir. Leptinin hemodiyaliz hastalarında BUN, kolesterol ve albumin değerleri ile belirlenen beslenme durumu ile korelasyonu yoktur. Leptinin üremik anoreksi ve beslenme yetersizliğindeki rolünün açıklığa kavuşturulması ve bunun da ötesinde üremik bir toksin olarak kabul edilip edilemeyeceğinin anlaşılabilmesi için ileri çalışmalara gereksinim olduğu açıktır.