Hakem deðerlendirme sürecinin amacý, Van Týp Dergisi’nde yayýnlanmaya uygunluðunu deðerlendirirken çalýþmanýn bilimsel deðerini de ölçmektir. Her yazý, hakem deðerlendirmesine gönderilmeden önce Editörler tarafýndan ön incelemeden geçmiþtir. Deðerlendirme sürecinde amaç sadece mevcut çalýþmayý deðerlendirmek deðil, ayný zamanda yazarlarýn mevcut ve gelecekteki çalýþmalarýný geliþtirmelerine yardýmcý olmaktýr.
Nazik, dürüst, profesyonel ve yapýcý olunuz. Yazarlara gözden geçirme fýrsatý verilirse, yapýcý, geri bildirim makaleyi geliþtirmenin ayrýlmaz bir parçasýdýr.
Ýncelemenize baþlamadan önce metni en az bir kez okuyunuz.
Kaynaklarýn güncel ve alakalý olduðunu kontrol ediniz. Bu, aradan rastgele seçilen herhangi bir kaynaðýn kontrolünü de içerebilir.
Ýstatistiksel analizi elinizden geldiðince deðerlendiriniz.
Yazarlarýn tek bir paragrafta birden çok noktaya yanýt vermesi zor olduðundan uzun paragraflardan kaçýnýnýz.
Metni okumadan önce bir karar vermeyiniz. Açýk fikirli olunuz ve makaleyi esasýna göre deðerlendiriniz.
Yazarlarýn kimlik bilgileri, nitelikleri veya söz konusu araþtýrmayý gerçekleþtirme yetenekleri hakkýnda kiþisel yorumlar yapmayýnýz.
Küçük gramer hatalarýna odaklanmayýnýz. Bunlar yayýna hazýr hale getirilirken düzenlenecektir.
Geri bildirim için her bir bölümü tek tek inceleyiniz. Her bölümün nasýl deðerlendirilmesi gerektiði aþaðýda açýklanmýþtýr.

Makale Bölümleri

Baþlýk: Makalenin baþlýðý içeriði doðru bir þekilde yansýtýyor mu? Baþlýk, kullanýlan çalýþma türü veya metodoloji gibi konu dýþý bilgileri içermemelidir. Ayrýca çalýþmanýn sonucu olmamalýdýr.

Özet: Özet bilgilendirici mi? Özet, çoðu insanýn okuduðu ilk þeydir. Özet; sadece özeti okuyan kiþilerin, çalýþmanýn ana bulgularýný anlayabilmeleri için açýk ve net olmalýdýr.

1. Amaç: Bu bölüm, çalýþmanýn gerekçesini ve test edilen hipotezi kýsa ve öz bir þekilde açýklýyor mu?
   
2. Gereç ve Yöntem: Yöntem açýkça tanýmlanmýþ mý?
   
3. Bulgular: Ýlgili tüm sonuçlar dahil edilmiþ mi? Birincil/ikincil sonuçlar sunuldu mu?
   
4. Sonuçlar: Sonuçlar verilerle destekleniyor mu?
   
5. Özetteki bilgiler yazýnýn ana metni ile tutarlý mý?
   
6. Özetten sonra bir anahtar kelime listesi verilmelidir. Anahtar kelimeler eksiksiz ve uygunmu? Anahtar kelimeler, 2022 Medical Subject Headings’den mi?
   

Giriþ: Çalýþmanýn neden yapýldýðýný açýklar ve konuyla ilgili bilinenleri kýsaca özetleyerek ilgili çalýþmalara atýfta bulunur. Araþtýrmanýn yanýtlamaya çalýþtýðý araþtýrma sorusu/sorularý veya test edilen hipotez, açýk bir þekilde belirtilmelidir.
Arka plan bilgisi araþtýrma konusunu tanýtmak için yeterli mi?
Çalýþma hedefleri veya hipotezleri açýkça belirtilmiþ mi?
Yazý açýk ve net mi?

Materyal ve Metot: Araþtýrma nasýl yürütüldü? Bu bölüm, bir okuyucunun geçerliliði kanýtlayabilmesi ve diðer araþtýrmacýlarýn bunu tekrarlayabilmesi için yeterli ayrýntý saðlamalýdýr. Deneklerin nasýl tanýmlandýðýný veya çalýþmaya alýndýðýný, dahil etme/hariç tutma kriterlerini, çalýþýlan hasta popülasyonunu, Etik Kurul beyanýný, toplanan verileri, istatistiksel testleri ve istatistiksel anlamlýlýk kriterlerini açýkça belirtmelidir.
Randomize kontrollü araþtýrmalar, randomizasyon yöntemini, körleme ve taramanýn nasýl yapýldýðýný içermelidir.
Karþýlaþtýrmalý çalýþmalar, kullanýlan ekipmaný (marka, model), ölçüm sayýsýný ve çalýþmanýn nasýl yürütüldüðünü açýkça belirtmelidir.
Anketler, anketin nasýl geliþtirildiðini, doðrulamak için hangi stratejilerin gerçekleþtirildiðini ve onu test etmek veya deðiþtirmek için kullanýlan prosedürleri açýklamalýdýr.
Ölçülen ve hesaplanan deðerlerin nasýl elde edildiðine dair net, geçerli açýklamalar var mý?
Taranan hasta sayýsýný, bireylerin dýþlanma nedenlerini ve farklý tedavi gruplarýna ayrýlan deneklerin sayýsýný açýkça tanýmlayan bir akýþ þemasý dahil edilmiþ mi?
Ölçüm prosedürleri, çalýþmanýn amaçlarýna veya hipotezlerine uygun mu?
Geçerliliði eleþtirmek ve okuyucularýn çalýþmayý tekrar etmesi için yeterli ayrýntý var mý?
Bu çalýþma tasarýmý için uygun istatistiksel yöntem kullanýldý mý?
Bu bölümdeki yazýlar açýk ve net mi?

Bulgular: Ýstatistiksel analiz de dahil olmak üzere çalýþmanýn bulgularý içermelidir. Bu bölüm, çalýþmanýn birincil ve ikincil sonuçlarýný içermeli ancak verilerin yorumlarýný içermemelidir. Tablolarda veya þekillerde sunulan veriler metin içinde özetlenebilir, ancak her iki konumda da yer almamalýdýr.
Yöntemler bölümünde açýklanan her deðiþken için eksiksiz veriler var mý?
Veriler açýkça sunuluyor mu?
Veriler, çalýþmanýn amaçlarý veya hipotezleri ile ilgisiz mi?
Tablolar ve þekiller açýk ve araþtýrmayla ilgili mi?
Metin, tablolar veya çizimlerle ayný verileri sunmaktan kaçýnýyor mu?
Önce birincil analizler, ardýndan ikincil veya post-hoc analizlerle bölüm akýþý iyi mi?
Özet veriler ve P deðerleri uygun þekilde yuvarlanmýþ mý?
Yazý açýk ve net mi?

Tartýþma: Bu bölümde yazarlar çalýþmanýn sonuçlarýný açýklar. Ýlk paragraf, çalýþmanýn ana bulgularýný özetlemelidir. Aþaðýdaki paragraflar genellikle daha önce yayýnlanmýþ literatürden destekleyici kanýtlarýn yaný sýra diðer araþtýrmacýlarýn çeliþkili bulgularýný içerir.
Sonuçlarýn problem cümlesini veya hipotezleri nasýl ele aldýðýna dair bir açýklama var mý?
Sonuçlarýn teorik ve pratik yönleri tartýþýlýyor mu?
Sonuçlarýn yorumlanmasýna katýlýyor musunuz?
Bu çalýþmanýn daha önce yayýnlanmýþ çalýþmalarla bir karþýlaþtýrmasý var mý?
Kaynaklar yeterli mi?
Sýnýrlamalar ayrý bir paragrafta belirtilmiþ mi?
Yazarlar çalýþmalarýnýn önemine vurgu yapmaktan kaçýnýyorlar mý?
Bu bölümdeki yazýlar açýk ve net mi?

Sonuç(lar): Yazarlar, çalýþmadan çýkarýlacak sonuçlarý açýkça belirtmelidir.
Yöntemler ve bulgular (veriler) bu bölümde sunuluyor mu? (Olmamalýdýr.)
Çalýþmadan alýnacak ders açýk mý?
Bu bölümdeki yazýlar açýk ve net mi?

Kaynaklar: Bunlar hem sayý hem de içerik olarak çalýþma sorusuna, kullanýlan yöntemlere, sonuçlara ve tartýþmaya uygun olmalý ve güncel olmalýdýr.
Editörler, yazarlara kaynaklarý dergi tarzýnda biçimlendirmesini isteyeceklerdir.

Tablolar ve Þekiller: Bunlar, metinde saðlanan verileri tekrarlamak için deðil, sonuçlarý netleþtirmek ve göstermek için kullanýlmalýdýr. Basit, açýk ve açýklayýcý olmalýdýrlar. Özet veriler ve p deðerleri uygun þekilde yuvarlanmalýdýr.

Tavsiyenizi yapýnýz: Yukarýdaki tüm incelemelerinizinden elde ettiðiniz sonuç

Kabul – Makalenin herhangi bir sorunu yoktur ve yayýna hazýrdýr. Ýlk gönderimde revizyon istemeden kabul edilmesini önermek çok da alýþýldýk deðildir.
Minör Revizyon – Makalenin birkaç küçük sorunu var ancak büyük ölçüde yayýna hazýr.
Majör Revizyon – Makalenin bazý büyük sorunlarý var, ancak yazarlar hakemlerin endiþelerini yeterince ele alabilirse yine de kabul edilebilir.
Red – Makalede büyük metodolojik kusurlar, etik kaygýlar olduðu anlamýna gelir ayrýca, özgünlükten yoksun, bilgi birikimine katkýda bulunmamakta. Reddetme, revizyondan baðýmsýz olarak makalenin kabul edilebilir hale getirilemeyeceði anlamýna gelir